Ampe kế là gì? Công dụng và cách mắc ampe kế

Ampe kế là vật dụng quen thuộc đối với các kỹ sư, thợ điện. Tuy nhiên, nó lại trở nên khá lạ lẫm với những ai "trái ngành". Vậy ampe kế là gì, chức năng và cách sử dụng của nó ra sao? Cùng đi tìm lời giải đáp ngay trong bài viết dưới đây.

Ampe kế là gì? Công dụng của ampe kế

Ampe kế là một trong những đồng hồ thường thấy của các thợ điện. Vậy ampe kế là gì? Ampe kế là dụng cụ dùng để làm gì? Ampe kế dùng để đo đại lượng nào? Câu trả lời như sau:

Ampe kế là dụng cụ để đo dùng để đo dòng điện với dải rộng từ 100mA đến 2000A, được mắc nối tiếp với tải cần đo. Tên gọi “ampe kế” xuất phát từ đơn vị đo cường độ dòng điện là ampe (A).

Ampe kế dùng để đo đại lượng cường độ dòng điện

Khi cần đo dòng điện rất nhỏ, người ta sử dụng loại ampe kế có độ nhạy cao hơn gọi là miliampe kế. Các ampe kế thường có nội điện trở bằng 0, nhưng thực tế vẫn tồn tại điện trở nhỏ và phạm vi đo phụ thuộc vào giá trị điện trở này.'

Ký hiệu của ampe kế

Ký hiệu của ampe kế là chữ A được đặt trong vòng tròn. Bạn có thể tham khảo hình vẽ dưới đây.

Ký hiệu ampe kế trong mạch điện

Công dụng của ampe kế

Tiếp tục việc tìm hiểu ampe kế là gì, bạn sẽ cần biết đến công dụng của ampe kế trong việc đo và kiểm tra điện. Khi bạn tìm hiểu các thông tin về ampe kế là dụng cụ dùng để làm gì?

Khi đó, bạn sẽ có được các đáp án về ampe kế dùng để đo cường độ dòng điện một chiều và xoay chiều trong mạch điện. Thiết bị này giúp xác định dòng điện đang chạy qua một thiết bị hoặc mạch điện bất kỳ, hỗ trợ kiểm tra và chẩn đoán sự cố trong hệ thống điện.

Công dụng của ampe kế để đo mứ dòng điện

Ngoài chức năng cơ bản, những ampe kế hiện đại còn được tích hợp thêm các tính năng như đo điện áp AC, điện trở, tần số, nhiệt độ (với đầu đo phù hợp), và kiểm tra mạch điện. Những tính năng này giúp ampe kế trở thành công cụ đa năng trong bảo trì và sửa chữa điện.

Ngày nay, các ampe kế đang được ứng dụng rộng rãi và trở thành thiết bị kiểm tra sự cố về điện, điện tử ở các mức từ cơ bản đến chuyên sâu. Cùng với đồng hồ vạn năng, ampe kế mang đến sự tiện lợi, khả năng làm việc nhanh chóng và hiệu quả cho các công ty, kỹ sư và thợ điện.

Xem thêm: Ampe kìm là gì? Cấu tạo và nguyên lý làm việc của ampe kìm

Các loại ampe kế

Tiếp theo khi tìm hiểu về ampe kế là gì, bạn sẽ cần nắm được các loại ampe kế đang được dùng nhiều hiện nay.  Khi phân loại ampe kế có thể dựa theo các yếu tố như cấu tạo, chức năng đo. Khi phân loại theo cấu tạo sẽ có các loại ampe kế can thiệp và ampe kế không can thiệp.

Ampe kế can thiệp

Ampe kế khung quay

Ampe kế khung quay là loại ampe kế truyền thống, hoạt động dựa trên nguyên lý lực từ tác dụng lên khung dây mang dòng điện đặt trong từ trường. Khi có dòng điện chạy qua, khung quay sẽ lệch góc, kéo theo kim chỉ thị trên mặt đồng hồ để hiển thị giá trị dòng điện.

Ampe kế khung quay

Đây là kiểu ampe kế thường thấy trong các phòng thí nghiệm và thiết bị điện cũ. Hiện nay, rất ít công ty hay các thợ điện còn sử dụng loại ampe kế này.

Ampe kế điện tử

Ampe kế điện tử thường có một số chức năng tương tự như đồng hồ vom. Thiết bị này hoạt động dựa trên nguyên lý đo hiệu điện thế rơi trên điện trở shunt được mắc nối tiếp với mạch. Dòng điện chạy qua shunt tạo ra một hiệu điện thế thì ampe kế điện tử sẽ đo giá trị này để tính ra cường độ dòng điện theo định luật Ohm. Các thang đo được thay đổi bằng cách sử dụng các shunt khác nhau.

Ampe kế sắt từ

Ampe kế sắt từ là thiết bị đo được cả dòng điện xoay chiều và một chiều. Thiết bị gồm hai thanh sắt non đặt trong ống dây có một đầu cố định, một đầu gắn với kim chỉ thị. Khi dòng điện chạy qua, từ trường tạo ra làm hai thanh sắt nhiễm từ cùng chiều và đẩy nhau, khiến kim quay. Góc quay tỷ lệ với cường độ dòng điện, không phụ thuộc vào chiều dòng.

Ampe kế nhiệt

Ampe kế nhiệt đo cường độ dòng điện dựa trên hiện tượng giãn nở nhiệt. Bộ phận chính là một thanh kim loại mảnh cuộn như lò xo, một đầu cố định, đầu kia nối với kim chỉ thị. Khi dòng điện chạy qua, thanh kim loại nóng lên và giãn nở, làm kim quay. Góc quay tỷ lệ với cường độ dòng điện chạy qua.

Ampe kế không can thiệp

Ampe kế kìm

Ampe kế kìm còn được biết đến là ampe kìm có chức năng đo dòng điện mà không cần phải ngắt mạch. Thiết bị này hoạt động bằng cách kẹp quanh dây dẫn, sử dụng cảm ứng từ để đo dòng điện.

Ampe kế đo không can thiệp chính là ampe kìm

Khi dòng điện chạy qua dây dẫn, từ trường tạo ra sẽ tác động lên cảm biến từ trong ampe kìm, giúp xác định giá trị dòng điện. Ampe kìm có thể đo được cả dòng điện xoay chiều (AC) và một chiều (DC), tùy vào thiết kế của thiết bị.

Ampe kế Hall

Ampe kế Hall sử dụng cảm biến Hall để đo từ trường sinh ra bởi dòng điện trong mạch mà không cần tiếp xúc trực tiếp với dòng điện. Ampe kế này rất an toàn và chính xác, vì nó chỉ cần tiếp xúc với từ trường mà không phải cắt hay can thiệp vào mạch điện. Ampe kế Hall có thể đo được cả dòng điện xoay chiều và một chiều, đặc biệt phù hợp trong các ứng dụng yêu cầu đo dòng điện mà không làm gián đoạn hoạt động của mạch.

Ngoài ra, khi dựa vào yếu tố chức năng đo, các loại ampe kế cũng có thể được phân theo hai dòng chính như sau:

• Ampe kế đo dòng AC
• Ampe kế đo dòng DC

Xem thêm: Cách sử dụng ampe kìm đo dòng điện, điện áp chi tiết

Cấu tạo của ampe kế

Ampe kế là thiết bị có hai dạng chính là dạng cơ và điện tử. Mỗi dòng sẽ có cấu tạo tương đối khác nhau. Bạn có thể tham khảo cấu tạo của ampe kế với cả hai dạng dưới đây.

Cấu tạo ampe kế cơ

• Nam châm vĩnh cửu sẽ tạo từ trường ổn định, tương tác với cuộn dây dẫn điện.
• Lò xo xoắn được gắn vào trục cuộn dây, tạo lực cản giúp kim chỉ thị dừng ở đúng giá trị.
• Chốt giữ lò xo có chức năng cố định lò xo xoắn, đảm bảo sự ổn định khi hoạt động.
• Thước hình cung là thang đo thể hiện giá trị dòng điện trên mặt đồng hồ.
• Cuộn dây dẫn điện được đặt trong từ trường, tạo ra lực tác động lên kim khi dòng điện chạy qua.
• Kim chỉ thị di chuyển theo lực tác động từ cuộn dây, chỉ giá trị dòng điện trên thước đo.

Cấu tạo đơn giản của ampe kế dạng cơ

Cấu tạo ampe kế điện tử

• Mạch cảm biến dòng điện sử dụng cảm biến Hall hoặc shunt để đo dòng điện AC và DC.
• Mạch khuếch đại tín hiệu giúp tăng cường tín hiệu dòng điện để đảm bảo độ chính xác.
• Bộ vi xử lý (IC) có chức năng chuyển đổi tín hiệu thành giá trị số.
• Màn hình hiển thị hiển thị giá trị dòng điện dưới dạng số (LED hoặc LCD).
• Nguồn điện (Pin) giúp cung cấp năng lượng cho thiết bị.
• Vỏ bảo vệ các linh kiện bên trong và đảm bảo an toàn.
• Một số ampe kế có cổng USB hoặc kết nối không dây để truyền dữ liệu.

Cách mắc ampe kế

Khi mắc ampe kế vào mạch điện, bạn cần nắm được ampe kế được mắc như thế nào? Điều này sẽ đảm bảo kết nối đúng cực để thiết bị hoạt động an toàn và chính xác. Dưới đây là hướng dẫn cách mắc ampe kế đúng kỹ thuật.

Mắc chốt dương (+) của ampe kế nối với cực dương của nguồn điện. Dòng điện sẽ đi từ cực dương sang cực âm của nguồn điện, giúp kim chỉ của ampe kế chỉ đúng giá trị và không bị hỏng.

Sơ đồ cách mắc ampe kế chính xác

Nếu mắc chốt âm (-) của ampe kế nối với cực dương của nguồn điện, dòng điện sẽ đi ngược chiều, từ cực âm sang cực dương của nguồn. Điều này sẽ làm cho kim chỉ quay ngược, gây hư hỏng cho ampe kế.

Trong quá trình mắc và thực hiện đo dòng điện, bạn cần tuân thủ các nguyên tắc để cho kết quả chính xác đồng thời đảm bảo tuổi thọ lâu dài. Dưới đây là một số lưu ý khi sử dụng ampe kế.

• Đọc kỹ hướng dẫn sử dụng và tham khảo các thợ điện chuyên nghiệp khi lần đầu sử dụng thiết bị.
• Giữ hướng dẫn này trong tầm tay để có thể tham khảo ngay khi cần thiết.
• Đảm bảo rằng thiết bị được sử dụng đúng mục đích và theo đúng quy trình được hướng dẫn.
• Đảm bảo hiểu và làm theo đúng những quy trình đo dòng điện để tránh xảy ra sự cố.

Trên đây là những thông tin về ampe kế là gì cũng như ampe kế dùng để đo cường độ dòng điện giúp kiểm tra các mạch điện và hệ thống chính xác hơn. Để hiểu hơn về sản phẩm và mua hàng chính hãng, liên hệ ngay với Maydochuyendung.com để được tư vấn, giải đáp mọi thắc mắc.