Cách cách bảo quản dược liệu? Yếu tố ảnh hưởng tới chất lượng thuốc

Dược liệu là nguyên liệu tự nhiên được dùng để bào chế thuốc. Tuy nhiên, nếu bảo quản dược liệu không đúng cách, đúng kĩ thuật sẽ khiến dược liệu mất đi giá trị của nó. Vậy đâu là những yếu tố ảnh hưởng đến quá trình bảo quản dược liệu và khắc phục bằng cách nào?

Các yếu tố ảnh hưởng đến quá trình bảo quản dược liệu

Nhiệt độ bảo quản dược liệu

Nhiệt độ bảo quản dược liệu tốt nhất là 25 độ C. Nếu nhiệt độ cao sẽ làm tinh dầu bay hơi và chất béo có trong dược liệu bị biến chất. Khi nhiệt độ cao cộng thêm môi trường ẩm ướt sẽ là điều kiện thuận lợi khiến nấm mốc và sâu bọ sinh trưởng, phát triển, ảnh hưởng không tốt đến chất lượng của dược liệu.

Nhiệt độ bảo quản dược liệu tốt nhất là 25 độ C

Chính vì vậy, cần trang bị điều hòa trong kho lưu trữ. Đặc biệt với kho bảo quản nhiều dược liệu, cần có kế hoạch thông giá và đảo kho định kì.

Mặc dù trong các kho bảo quản được trang bị điều hòa, thông gió,…nhưng bạn sẽ không thể nào biết chính xác hoặc kiểm soát tốt nhiệt độ bảo quản dược liệu. Ngoài thiết bị trên, bạn nên đầu tư mua thêm máy đo nhiệt độ độ ẩm hoặc nhiệt kế đo nhiệt độ phòng. Sản phẩm vừa có giá thành rẻ, độ bền cao, hơn nữa lại giúp bạn dễ dàng kiểm soát nhiệt độ trong kho bảo quản hơn.

Bạn có thể tham khảo một số nhiệt kế điện tử điện tử đo nhiệt độ phòng như:

• Ẩm Nhiệt Kế Treo Tường Trong Nhà HTC-1
• Nhiệt Ẩm Kế Trong Nhà DC107

Độ ẩm bảo quản dược liệu

Độ ẩm được coi là thủy phạm chính gây ra những ảnh hưởng xấu đến dược liệu. Độ ẩm thấp sẽ làm dược liệu khô, mất hết phần tinh dầu của dược liệu.  Ngược lại, độ ẩm quá cao sẽ khiến nấm mốc, sâu bọ phát triển.

Độ ẩm bảo quản dược liệu thông thường từ 60 đến 65%

Độ ẩm mỗi loại dược liệu là khác nhau. Chung quy, độ ẩm bảo quản dược liệu thông thường từ 60 đến 65%. Để tránh độ ẩm cao, trước khi xây dựng kho bảo quản dược liệu cần tránh nơi gần nguồn nước. Ngoài ra, kho cũng cần lắp đặt các thiết bị hạ thấp độ ẩm khi cần thiết.

Để kiểm soát độ ẩm của dược liệu trước và trong khi đưa vào kho bảo quản dược liệu, bạn có thể sử dụng máy đo độ ẩm dược liệu hoặc máy phân tích độ ẩm. Ưu điểm của các máy này là thời gian thực hiện nhanh, kết quả chính xác tuyệt đối. 

Bao bì đóng gói dược liệu

Một trong những kĩ thuật bảo quản dược liệu đó là cần chú ý đến bao bì đóng gói dược liệu phải phù hợp với loại dược phẩm. Nếu bao bì không đạt chất lượng có thể là nguyên nhân khiến dược liệu bị nấm mốc và nhanh hư hỏng. Ngoài ra, việc đóng gói kém cũng sẽ làm nát hoặc hư hỏng dược liệu.

Bao bì đóng gói dược liệu cần phù hợp

Với những dược liệu dạng bột, bạn nên sử dụng túi nhôm. Do có khả năng chống thẩm thấu tốt ngăn chăn hơi nước, oxy không thể xâm nhập.

Nấm mốc

Việt Nam là nước có khí hậu nhiệt đới ẩm gió mùa nên rất dễ tạo điều kiện thuận lợi cho nấm mốc phát triển. Nấm mốc không những làm hư thành phân bên trong của nguyên liệu mà còn sản sinh độc tố. Chính vì thế, trước khi cho dược liệu vào kho, bạn nên xử lý trước để tránh nấm mốc. Trong quá trình bảo quản dược liệu nếu thấy có hiện tượng nấm mốc, bạn nên tách riêng phần dược liệu đó và tiến hành xử lý luôn.

Côn trùng – sâu bọ

Côn trùng và ấu trùng có thể bị lẫn trong quá trình thu hoạch hoặc nơi lưu trữ dược liệu đã tiềm ẩn sẵn mọt, mối. Chính vì thế cần kiểm tra kho bảo quản dược liệu thường xuyên để phát hiện các hiện tượng này. Trường hợp nếu kiểm tra mà thấy côn trùng, bạn có thể xử lý bằng cách phơi hoặc xông sinh. Ngoài ra, để dược liệu cách mặt sàn cũng là một trong những cách hạn chế côn trùng, sâu bọ tấn công.

Thời gian bảo quản dược liệu

Dược liệu cũng có tuổi thọ vì vậy nên chất lượng của chúng cũng thay đổi theo thời gian. Thời gian bảo quản dược liệu càng lâu, chất lượng sẽ giảm. Chính vì thế cần có kế hoặc mua bán hợp lý, tránh tồn kho lâu ngày.

Thời gian bảo quản dược liệu không nên quá lâu

Bảo quản dược liệu sao cho đúng?

• Cần bảo quản dược liệu ở nơi khô ráo, thoáng mát, đảm bảo không khí lưu thông tốt giữa các thùng chứa dược liệu. 
• Đối với các loại dược liệu có độc tính cần được bảo quản đúng theo quy định.
• Bảo quản mỗi loại dược liệu trong túi riêng biệt để giữ nguyên vẹn hương vị và kéo dài thời gian bảo quản.
• Thường xuyên tiến hành kiểm tra số lô và hạn sử dụng để đảm bảo tuân thủ nguyên tắc FIFO hoặc FEFO.
• Kiểm tra định kỳ chất lượng của hàng lưu kho để phát hiện kịp thời các hư hỏng hay các yếu tố ảnh hưởng tới chất lượng của dược liệu.

Trên đây là những chia sẻ của maydochuyendung.com về những yếu tố ảnh hưởng đến quá trình bảo quản dược liệu. Việc kiểm soát tốt các yếu tố này sẽ giúp bạn hạn chế các rủi ro và tăng hiệu quả sử dụng của dược liệu. Nếu bạn có nhu cầu mua máy đo độ ẩm dược liệu hoặc máy đo nhiệt độ và độ ẩm trong kho bảo quản dược liệu, bạn có thể liên hệ với chúng tôi qua hotline: Hà Nội: 0904810817- 0981060817 và Sài Gòn: 0979244335- 0986568014