Cách sử dụng kính hiển vi chi tiết, chuẩn kỹ thuật

Kính hiển vi đang là công cụ được sử dụng nhiều hiện nay trong các ngành nghiên cứu khoa học, y học, giáo dục,... Thiết bị này được biết đến với ứng dụng phóng đại hình ảnh một vật lên nhiều lần so với hình ảnh thực để hỗ trợ người dùng dễ dàng thao tác, quan sát. Nếu bạn là người mới sử dụng, hãy tham khảo bài viết này để sử dụng đúng cách nhé!

Hướng dẫn sử dụng kính hiển vi

Kính hiển vi quang học và kính hiển vi sinh học đều có nhiều điểm tương đồng về cơ bản trong cách sử dụng. Cả hai loại kính hiển vi đều được sử dụng để quan sát các vật nhỏ hơn so với mắt thường có thể nhìn thấy được, từ các tế bào đơn lẻ cho đến các cấu trúc phức tạp hơn của các mẫu sinh học hoặc vật lý. Cả hai loại kính đều có khả năng tăng độ phân giải và độ phóng đại của hình ảnh để cải thiện khả năng quan sát.

Các bước chuẩn bị cơ bản

Đặt kính hiển vi trên một bề mặt phẳng sạch sẽ

• Đầu tiên, đặt kính lên một bề mặt phẳng cố định như bàn làm việc. Làm sạch khu vực đặt kính bằng các vật dụng vệ sinh. Kiểm tra nguồn điện để chắc chắn rằng thiết bị của bạn được cung cấp nguồn năng lượng đầy đủ.
• Khi di chuyển, chú ý cầm phần dưới đế kính để tránh làm hỏng các bộ phận khác.

Cố định mẫu vật

Để sử dụng kính hiển vi hiệu quả, việc cố định mẫu vật là rất quan trọng để đảm bảo rằng mẫu vật không di chuyển hoặc thay đổi vị trí khi quan sát. Mẫu vật cần được chuẩn bị sạch sẽ và cắt đúng kích thước trước khi đặt vào kính hiển vi. Một số kính hiển vi đi kèm với đĩa cố định mẫu, được thiết kế để giữ mẫu vật ở vị trí cố định. Một số mẫu vật có thể được cố định bằng keo dính hoặc keo dính hai mặt để giữ chúng ở vị trí cố định trên một tấm kính.

Đặt kính hiển vi trên bề mặt phẳng sạch sẽ

Vệ sinh tay trước khi sử dụng kính hiển vi

• Bàn tay chính là bộ phận làm việc trực tiếp với kính hiển vi. Tay của bạn luôn tiết ra mồ hôi, chúng dễ dàng bám vào các bộ phận quang học hoặc các slide hay các mẫu vật. Điều này có thể làm hỏng vật mẫu hoặc ảnh hưởng đến quá trình sử dụng kính của bạn.
• Trước khi thao tác với kính, bạn nên rửa tay sạch hoặc sử dụng găng tay để tránh dấu vân tay hoặc bụi bẩn ở tay bám vào kính làm ảnh hưởng đến chất lượng làm việc của kính.

Rửa tay sạch trước khi sử dụng kính hiển vi

Điều chỉnh tư thế ngồi phù hợp

• Trong khi sử dụng kính hiển vi, hãy chắc chắn rằng bạn duy trì một tư thế cực kỳ thoải mái khi sử dụng. Điều chỉnh tư thế ngồi để phù hợp với quá trình làm việc, tránh bị đau lưng hay mỏi cổ.
• Chọn tư thế ngồi thoải mái nhất, có thể sử dụng ghế có tựa để dễ dàng thư giãn khi quan sát.

Hướng dẫn các bước thao tác với kính hiển vi

Chuẩn bị Slide quan sát, đặt mẫu vật lên bàn tiêu bản

• Lấy mẫu vật quan sát đặt trên slide. Đặt một tấm che ở góc 45 độ với slide giúp mẫu vật nằm ở vị trí chính giữa.
• Đưa slide quan sát hoặc vật mẫu lên bàn đặt tiêu bản.

Điều chỉnh tư thế ngồi khi sử dụng kính hiển vi

2.2 Điều chỉnh đèn chiếu sáng

• Kính hiển vi thường được trang bị đèn chiếu sáng Led hoặc Halogen. Tùy màu sắc và mức độ của mẫu vật mà bạn điều chỉnh đèn chiếu sáng sao cho phù hợp.
• Lưu ý chỉnh đèn vào đúng vị trí đặt vật mẫu để hình ảnh quan sát thể hiện rõ vật mẫu.

Điều chỉnh Diop kính hiển vi phù hợp

• Đưa độ phóng đại về 0 sau đó điều chỉnh đến mức phóng mà bạn mong muốn.Nó tùy thuộc vào kích thước của vật mẫu và mong muốn quan sát của bạn. Ví dụ, nếu bạn sử dụng kính hiển vi sinh học để quan sát mẫu vật là hoa lá hay côn trùng, độ phóng đại lý tưởng là 40x.
• Thực hiện thao tác một cách chậm để quen với hình ảnh kính mang lại.

Điều chỉnh Diop kính hiển vi phù hợp

Video hướng dẫn sử dụng kính hiển vi sinh học 3 mắt XSP-200SM

Xem thêm:

• Cách điều chỉnh thị kính trên kính hiển vi
• Các lỗi thường gặp khi sử dụng kính hiển vi

Lưu ý khi sử dụng kính hiển vi

Mặc quần áo bảo hộ khi tiến hành thao tác với kính

Để đảm bảo an toàn trong quá trình sử dụng kính hiển vi, mặc quần áo bảo hộ là rất quan trọng để bảo vệ người sử dụng khỏi các nguy hiểm tiềm ẩn. Việc tuân thủ quy trình an toàn cũng rất quan trọng để đảm bảo rằng kính hiển vi được sử dụng một cách hiệu quả.

Không chạm vào ống kính kính hiển vi sinh học

Các ngón tay của chúng ta có thể chứa các hạt bụi hoặc dầu mỡ, và chúng có thể bám vào bề mặt của ống kính. Nếu bạn chạm vào ống kính, những hạt bụi hoặc dầu mỡ có thể làm mờ hoặc làm giảm độ phân giải của ống kính, làm giảm chất lượng của hình ảnh được quan sát. Vì vậy cần đảm bảo tuyệt đối không được chạm vào ống kính, đây là một quy tắc cơ bản trong việc sử dụng kính hiển vi sinh học và nhằm đảm bảo rằng ống kính luôn ở trạng thái sạch sẽ và không bị hư hại.

Vệ sinh và bảo quản kính hiển vi đúng cách

Hạn chế zoom liên tục tránh lỗi hình ảnh khi quan sát

Việc zoom quá nhiều có thể làm giảm độ phân giải và độ sắc nét của hình ảnh và dẫn đến mất mát thông tin quan trọng. Thay vì thực hiện zoom liên tục, bạn nên sử dụng kính hiển vi với các mức độ zoom cố định hoặc zoom một lần và sau đó điều chỉnh độ lớn của hình ảnh bằng cách thay đổi độ lớn của ống kính hoặc điều chỉnh các thước điểm trên kính hiển vi. Bạn cũng nên chú ý đến ánh sáng và điều chỉnh cân bằng trắng để đảm bảo rằng hình ảnh được hiển thị với chất lượng tốt nhất.

Luôn cẩn thận với các slide kính hiển vi

Các slide kính hiển vi thường là những tấm kính mỏng có độ dày khá mong, vì vậy bạn nên xử lý chúng một cách cẩn thận. Khi cầm slide, hãy cầm ở các cạnh của slide để tránh chạm vào mẫu vật và tránh để lại dấu vân tay trên bề mặt của slide. Nếu cần làm sạch slide, hãy sử dụng các phụ kiện như bông tẩy trang hoặc khăn mềm để lau nhẹ nhàng, không sử dụng các chất tẩy rửa hoặc cồn, vì chúng có thể làm mất mát mẫu vật hoặc làm hư hại slide.

Mang kính hiển vi sinh học bằng hai tay

Bằng cách sử dụng hai tay để mang kính hiển vi sinh học, bạn có thể giữ cho kính hiển vi ổn định hơn và tránh làm rơi hoặc va chạm với các vật thể khác. Điều này đặc biệt quan trọng khi bạn di chuyển kính hiển vi từ một vị trí đến vị trí khác hoặc khi bạn cần xoay hoặc điều chỉnh vị trí của kính hiển vi.

Hướng dẫn bảo quản và vệ sinh kính hiển vi tại nhà

Hướng dẫn vệ sinh kính hiển vi quang học

Vệ sinh ống kính:

• Sử dụng một bông tẩy trang mềm hoặc khăn lau mềm để lau nhẹ nhàng trên bề mặt ống kính.
• Không sử dụng các chất tẩy rửa mạnh hay cồn để vệ sinh ống kính, vì chúng có thể gây hại cho ống kính và làm mất đi hiệu quả của nó.

Vệ sinh mắt kính:

• Sử dụng một bông tẩy trang mềm hoặc khăn lau mềm để lau nhẹ nhàng trên bề mặt mắt kính.
• Nếu mắt kính bị bẩn nặng, bạn có thể sử dụng một ít nước ấm để làm sạch, sau đó sử dụng khăn lau khô.

Vệ sinh bộ phận tiêu cự:

• Sử dụng một bông tẩy trang mềm hoặc khăn lau mềm để lau nhẹ nhàng trên bề mặt của bộ phận tiêu cự.
• Nếu bộ phận tiêu cự bị bẩn nặng, bạn có thể sử dụng một ít dung dịch vệ sinh kính hiển vi được bán sẵn để làm sạch.

Vệ sinh khung và cán kính:

• Sử dụng một khăn lau mềm để lau sạch khung và cán kính của kính hiển vi.
• Không sử dụng các chất tẩy rửa mạnh hay cồn để vệ sinh khung và cán kính, vì chúng có thể làm hỏng các bộ phận nhựa hoặc gây hại cho bề mặt của kính hiển vi.

Cách bảo quản kính hiển vi

Bảo quản kính hiển vi ở nơi khô ráo và thoáng mát, tránh tiếp xúc với ánh nắng trực tiếp và độ ẩm cao. Nếu có thể, hãy bảo quản trong tủ chuyên dụng. Khi không sử dụng, đóng nắp và bảo quản kính hiển vi ở nơi an toàn, tránh va chạm với các vật cứng khác.

Hãy đặt kính hiển vi trên bề mặt phẳng, tránh đặt lên các bề mặt cứng, không đồng đều. Tránh sử dụng các dung dịch tẩy rửa mạnh và cồn để vệ sinh kính hiển vi, vì chúng có thể gây hại cho bề mặt của kính và làm mất đi hiệu quả của nó. Khi tháo rời các bộ phận của kính hiển vi, hãy đặt chúng trong các bao bì riêng biệt để tránh bị mất hoặc hỏng và thường xuyên kiểm tra các bộ phận của kính hiển vi, đảm bảo chúng còn trong tình trạng tốt nhất.

Bài viết trên đây cung cấp đến bạn cách sử dụng kính hiển vi đúng cách, bạn cần thực hiện theo các bước nêu trên để vận hành kính được tốt nhất. Trong quá trình sử dụng, nếu bạn còn thắc mắc hãy liên hệ với chúng tôi để được giải đáp tốt nhất.